Energie besparen met slimme stekkers: hype of must-have?

Slimme apparaten vinden steeds vaker hun weg naar onze woningen en kantoren. Een van de eenvoudigste en goedkoopste toepassingen zijn slimme stekkers. Ze maken het mogelijk om apparaten op afstand te bedienen, verbruik te meten en schema’s in te stellen. Maar hoeveel dragen ze werkelijk bij aan energiebesparing? Zijn ze een onmisbare tool of vooral een hype?

Wat zijn slimme stekkers?

Een slimme stekker is een tussenstuk dat je in het stopcontact plaatst. Het aangesloten apparaat kan vervolgens via een app of domoticasysteem worden bediend. Naast aan- en uitschakelen registreren veel modellen ook het stroomverbruik. Zo ontstaat inzicht in wat apparaten daadwerkelijk gebruiken, ook wanneer ze in standby-stand staan.

Inzicht in sluipverbruik

Veel apparaten trekken ongemerkt stroom, zelfs wanneer ze niet actief worden gebruikt. Denk aan printers, televisies, koffieautomaten of netwerkapparatuur. Door slimme stekkers te gebruiken, wordt dit verbruik zichtbaar. Met die data kunnen bewuste keuzes worden gemaakt: apparaten volledig uitschakelen of vervangen door energiezuinigere alternatieven.

Automatisch schakelen

Een slimme stekker kan meer dan alleen meten. Via schema’s of koppelingen schakelt de stekker apparaten automatisch uit buiten werktijd of wanneer er niemand aanwezig is. Voor zakelijke omgevingen kan dit een eenvoudige manier zijn om structureel te besparen op bijvoorbeeld verlichting of kantoorapparatuur.

De praktijk: besparing of bewustwording?

Onderzoeken laten zien dat het directe financiële voordeel van slimme stekkers beperkt kan zijn. Vaak gaat het om tientallen euro’s per jaar. De échte waarde zit in bewustwording: ze maken zichtbaar waar energie verloren gaat. Wie dit combineert met gedragsaanpassingen en bredere maatregelen (isolatie, efficiënte apparatuur), kan de besparing aanzienlijk vergroten.

Voor wie interessant?

  • Huishoudens die inzicht willen krijgen in hun verbruik zonder grote investeringen.

  • Kleine bedrijven die eenvoudig grip willen krijgen op hun energiegebruik.

  • Gebruikers van domoticasystemen die hun woning of kantoor slimmer en efficiënter willen maken.

Voor grote energieverbruikers of organisaties met uitgebreide installaties ligt de focus vaak meer op professionele energiemonitoringssystemen.

Conclusie

Slimme stekkers zijn geen wondermiddel, maar wel een nuttig hulpmiddel om energieverbruik zichtbaar te maken en apparaten slimmer te schakelen. Ze verdienen zichzelf niet altijd direct terug in euro’s, maar kunnen wel het verschil maken in bewustwording en energiebewust gedrag.